“Ўзбекистон-2030: Қонун устуворлигини таъминлаш ва суд ҳокимиятининг вазифалари

30.06.2025 189
“Ўзбекистон-2030” стратегияси — бу Ўзбекистоннинг ижтимоий-иқтисодий ривожланишнинг 12 йиллик концепцияси бўлиб, у мамлакатда барқарор тараққиётни таъминлаш, инсон ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш, қонун устуворлигини мустаҳкамлаш мақсадида ишлаб чиқилган.
Ушбу стратегияда ҳуқуқий ислоҳотлар муҳим ўрин эгаллайди, жумладан, суд-ҳуқуқ тизимини янада такомиллаштириш вазифалари белгилаб берилган.
Қонун устуворлиги — бу давлатда барча давлат органлари, ташкилотлар ва фуқаролар учун қонунларнинг олий кучга эга бўлиши, уларга бўйсуниш ва уларни ижро этиш кафолати.
Қонун устуворлиги, адолатли жамият ва демократик давлат қуришнинг асосий пойдевори ҳисобланади.
Шу боис, уни таъминлашда суд ҳокимияти муҳим рол ўйнайди.
Суд ҳокимияти — мустақил ва адолатли қарорлар қабул қилиш орқали ҳуқуқ ва қонунийликни таъминлайдиган асосий институтдир.
“Ўзбекистон-2030” стратегиясида суд ҳокимиятининг вазифалари қаторида қуйидагилар белгиланган:
Фуқароларнинг конституциявий ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш;
Қонунларни бирхил ва адолатли қўллашни таъминлаш;
Суд қарорларини ўз вақтида ва самарали ижро этилишини таъминлаш;
Суд органларининг мустақиллиги ва профессионаллигини ошириш;
Суд тизимида коррупцияга қарши курашишни кучайтириш;
Судлар фаолиятининг очиқлиги ва шаффофлигини таъминлаш.
Судлар конституциявий нормаларга зид бўлган қарор ва ҳужжатларни бекор қилиш орқали фуқароларнинг асосий ҳуқуқларини ҳимоя қилади.
Ҳудудларда қонунларнинг турлича қўлланилиши ҳуқуқий нотенгликларга олиб келади. Судлар буни бартараф этиш учун бирхил амалиётни таъминлашга масъул.
Суд ишларининг очиқ ўтиши ва омма учун маълум бўлиши — фуқароларда судга бўлган ишончни оширади.
Қарорларни тез ва самарали қабул қилиш орқали суд ҳокимияти иқтисодий ва ижтимоий ислоҳотларга хизмат қилади.
“Ўзбекистон-2030”да суд тизимини янада такомиллаштириш учун қуйидаги йўналишлар белгиланган:
Суд ҳокимияти мустақиллигини янада кучайтириш;
Судьяларнинг малакасини ошириш, уларни замонавий таълим ва тренинглар билан таъминлаш;
Ахборот-коммуникация технологияларини кенг жорий этиш;
Суд қарорларининг ижросини назорат қилиш тизимини такомиллаштириш;
Адлия ва прокуратура органлари билан ҳамкорликни кучайтириш;
Суд органларида коррупцияга қарши чора-тадбирларни кучайтириш.
Хулоса қилиб айтиш мумкинки, қонун устуворлигини таъминлаш ва ҳуқуқий давлат қуришда суд ҳокимиятининг ўрни беқиёс.
“Ўзбекистон-2030” стратегияси доирасида суд тизимини такомиллаштириш вазифалари — мамлакатимизда адолатни таъминлаш, фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш учун муҳимдир.
Шу йўналишдаги барча ислоҳотлар мамлакатимиз тараққиётига сезиларли ҳисса қўшади.
Умиджон ОМОНОВ,
Андижон вилоят маъмурий суди судьяси.